Een serie van artikelen over innovatie, van achter naar voren om een andere kijk te ontwikkelen…deel 3
Auteur: Martin Liebregts
In de wandelgangen zijn er globaal drie geluiden te onderscheiden als het om innovatie gaat, veelal ontwijkend en soms stimulerend:
-
Het ja-maar gedrag. Het voortdurend opwerpen van belemmeringen als er gezocht wordt naar nieuwe dingen.
-
De onderwijzende manier. In de huidige wereld van trainers van uiteenlopende pluimage wordt gedacht dat innovatie een trucje is dat je kunt leren.
-
De opgave als leidraad. Hierbij wordt niet gepoogd je te bemoeien met hoe iets wordt ontwikkeld, maar ligt de nadruk op de formulering van de opgave.
Juist dit laatste vereist van de opdrachtgevende partij de uiterste inzet. Hier kom je er niet meer onderuit door te zeggen dat je innovatie stimuleert en ruimte geeft. Je moet dan als opdrachtgever of vragende partij extra inspanningen leveren om een ‘scherpe’ opgave te formuleren, zonder op de stoel van de aanbieder te gaan zitten.
Vanuit het onderwijs ben ik me bewust dat een belangrijk onderdeel bestaat uit de juiste opgave te formuleren. En natuurlijk moeten mensen beschikken over vaardigheden, maar dit is natuurlijk één van de uitgangspunten.
Nu allerlei nieuwe samenwerkingsverbanden op het toneel verschijnen, die mede tot doel hebben iets te leveren dat er tot nu te niet was, en die zoeken naar nieuwe innovatiewegen, komt de vraag op, hoe moet dat nu in zijn werk gaan. Allereerst beginnen dergelijke processen met een zo goed mogelijk begrip of voeling te krijgen voor de opgave. Tegelijkertijd moeten de enge grenzen van maakbaarheid uit het verleden losgelaten worden.
Bij de start van zo’n proces bestaan er eigenlijk geen grenzen maar vragen. Het gaat uiteindelijk om een bedenksel of uitvinding, waar de verbeelding de leidraad is. Dat is niet zomaar een groepsproces. Dit kan alleen gebeuren als de betrokken geesten op de wolken naar elkaar kunnen overspringen. Dus binnen een kring van elkaar versterkende geesten. Het is dus essentieel iets anders dan een kringgesprek, waarbij de aanwezigen onder leiding iets mogen roepen, in de hoop dat er iets goeds bij zit. Want innoveren is geen trucje maar een geestgesteldheid. Innovatie komt tot stand als er passie is in de samenwerking, waar de betrokkenen verder gaan op wat de ander heeft geopperd. Dus is het een SPEL, dat beheerst moet worden.