Dik Klomp en Wouter de Jong
Bouwtechnische Bedrijfskunde en Bouwmanagement en Uitvoering, 4e jaars
Avans hogeschool
Omschrijving:
Midden in het druk bebouwde hart van Eindhoven ligt De Witte Dame. Dit voormalig fabriekspand van Phillips heeft zich innig verbonden met de geschiedenis en cultuur van de stad, wat in 1998 versterkt werd door ingebruikname als herbestemde locatie. Nieuwe gebruikers zijn onder andere een stadsbibliotheek en de Design Academy.
De Witte Dame is in de loop der tijd omgeven door een scala aan hoogbouw, welke nu de skyline van Eindhoven domineren. Deze gebouwen, veelal appartementen, zijn allen voorzien van ondergrondse kelders om met name aan de parkeernormen te voldoen.
Het toevoegen van ruimte aan binnenstedelijke locaties is een complexe klus, alleen al vanwege de hoge druk vanuit de omgeving, beperkte ruimte en risico’s die horen bij het aanpassen van bestaande bouw. Kelders in nieuwbouwprojecten in de binnenstad liggen dan ook erg voor de hand, maar waarom gebeurt dit niet bij herbestemmingen van bestaande panden? Dat is het uitgangspunt geweest bij het project voor binnenstedelijke herbestemming van De Witte Dame.
De projectgroep heeft aanvankelijk 3 verschillende methoden vergeleken. Hierbij is uit het optoppen van bestaande bouw, het gebruik maken van hangende “aangroeisels” en ondergronds bouwen de keuze gevallen op het laatste. Argumenten hiervoor zijn vooral gebaseerd op het behouden van beeldkwaliteiten van De Witte Dame als monument, aantal te realiseren vierkante meters, bereikbaarheid en geschiktheid van De Witte Dame.
Tijdens het project is gebruik gemaakt van tekeningen en uitvoeringsmethoden welke zijn toegepast bij het herbestemmen van de Lichttoren. De Licthtoren ligt naast De Witte Dame en is enkele jaren geleden herbestemd als appartementencomplex met commerciële plint, gecombineerd met een nieuwbouw hotel. Tijdens de herbestemming is de fundering aangepast, omdat de oude houten funderingspalen waren aangetast.
Hierdoor is het idee ontstaan om onder De Witte Dame een bouwlaag te creëren om het pand te voorzien van extra ruimte. Hierbij werd als eis gesteld dat de omgeving zo goed als geen last mag ondervinden van de uitvoering en dat een deel van de gebruikers van het gebouw normaal hun bezigheden konden laten plaatsvinden. Middels een methode die inmiddels al op kleine schaal wordt toegepast in woningbouw, namelijk het optillen van kleine huizen door strategisch geplaatste balken en vijzels en methoden uit de infra. Hierbij worden grote varianten van deze vijzels middels computerbesturing gebruikt om bruggen en viaducten te plaatsen.
Stap 10, het maken van een nieuwe begane grondvloer:
De kelder is klaar, nu moet er nog een nieuwe begane grondvloer worden aangebracht. Dit is de OP-dekvloer. Deze vloer heeft een makkelijke en snelle montage en kan stempelvrij worden geplaatst.
- De sandwichelementen worden van balklaag naar balklaag gelegd, hierbij zijn geen stempels nodig.
- Kunststof blokken worden op deze elementen geplaatst.
- Op de kunststof blokken wordt vloerverwarming geplaatst.
- De wapening wordt op de vloer gemonteerd.
- De vloer wordt in het werk gestort.
In de uitvoering zou het betekenen dat alleen de gebruikers van de begane grondverdieping tijdelijk elders gehuisvest dienen te worden, zodat door de begane grondvloer verwijderd kan worden. Voordat het graven kan beginnen worden er grondinjecties toegepast, zodat het grondwater niet in de bouwput terecht kan komen. De grond kan vervolgens worden afgevoerd middels transportbanden die direct aansluiten op vrachtwagens. Deze vrachtwagens maken gebruik van de bouwweg welke over het fietspad voert, zodat het verkeer op de binnenring van Eindhoven niet gehinderd wordt.
Dit idee is vervolgens geprojecteerd op het hele gebouw van De Witte Dame, waardoor er een oppervlakte werd toegevoegd van 4.800 m2.