Doris Harding en Robertus de Bruin
Bouwkunde, 4e jaars
Hogeschool Utrecht
Omschrijving:
Hogeschool Utrecht is op grote schaal bezig met organisatorische herinrichting. Onder de zinspreuk ‘Eén HU, van gebouw naar campus’ is de hogeschool een campagne begonnen voor verhuizing naar een aansprekende locatie, de Uithof, waar in 2015 80% van alle huisvesting gevestigd moet zijn. In deze zinspreuk staan ontmoeting, verbinding en optimaliseren centraal. Om deze doelen te bereiken moet een nieuwe visie op onderwijs worden ontwikkeld, alsmede worden nagedacht over de inpassing van deze visie.
Tegelijkertijd wil HU bijdragen aan een duurzame kennissamenleving en heeft zichzelf in het teken van deze nieuwe duurzaamheidsambitie ten doel gesteld alle faculteiten te ontwikkelen tot energie-efficiënte gebouwen. Voor de bestaande huisvesting op de Uithof streeft HU naar gebouwen die het label ‘energieneutraal’ mogen dragen.
In deze tweeledige opgave, met aan de ene kant inpassing van het onderwijsvraagstuk en aan de andere kant de duurzaamheidsopgave, is de Faculteit Maatschappij en Recht (FMR) als ‘test case’ gekozen. Het faculteitsgebouw is geanalyseerd en er is door middel van een eigentijdse kijk op hoger onderwijs gekozen voor een vrij, maar persoonlijk onderwijsprogramma, dat inspeelt op de verschillende niveaus van leren en werken in een onderwijsgebouw.
Om van de testcase een energieneutraal gebouw te kunnen maken zal er behalve in energieopwekking ook moeten worden gekeken naar het terugdringen van het huidige energieverbruik. Hierin ligt de nadruk op de energieprestatie van de schil, die bij een energieopgave als deze aan een uitzonderlijk hoge standaard moet voldoen.
Hiertoe is de huidige schil gestript tot het casco, bestaande uit een kolomstructuur met prefab gevelelementen. De gevel en het dak zijn hierna geïsoleerd met zeer hoogwaardige isolatiematerialen. Om de totale gevel te laten functioneren als harmonisch geheel op het gebied van energieprestatie, is er voor de gevelopeningen gekozen voor kozijnen en glas die voldoen aan de passiefhuisstandaard.
De volgende stap is nu de energievraag op een duurzame manier in te vullen.
De meest voor de hand liggende energieopwekkingssystemen maken gebruik van wind- of zonne energie. Echter is na onderzoek gebleken dat dergelijke systemen niet genoeg energie kunnen opwekken om aan de gehele energievraag van het gebouw te kunnen voldoen. Daarom is op grotere schaal naar een oplossing gezocht, welke uiteindelijk is gevonden in de vorm van aardwarmte. Door gebruik te maken van een hydro-geothermisch systeem, waarbij aardwarmte wordt gewonnen van 190 °C op 5000 m diepte die de gehele campus kan voorzien van zowel warmte als elektriciteit.
Om aan te sluiten op de visie van Hogeschool Utrecht is besloten het onderwijs in kleine groepen te laten plaatsvinden om te intensiteit van het onderwijs te vergroten. Dit heeft zowel een ruimtelijke aanpassing als een aanpassing in de onderwijsvorm tot gevolg. De onderwijslokalen worden nu kleiner en dus persoonlijker en tegelijkertijd door zijn schaal multifunctioneel inzetbaar. Om de benodigde hoeveelheid docenten gelijk te houden, zijn er extra collegezalen geïntroduceerd, waarin aan grote groepen tegelijk onderwezen kan worden.
Wanneer bovenstaande ingrepen worden gecombineerd komt een integraal herontwerp voor het duurzaamheidsvraagstuk van Hogeschool Utrecht tot stand.