Soms word je en passant gewezen op een uitspraak of artikel dat een onderwerp op de juiste wijze raakt. Het betreft hier een uitspraak van Jonathan Ive in het artikel ‘De kluizenaar achter het design van Apple’ (1). Het citaat luidt: “We proberen producten te maken, die op een of andere manier onontkoombaar zijn, die je het gevoel geven dat ze de enige oplossing bieden die klopt.” Eigenlijk poog je dit bij woningbouw – nieuwbouw of renovatie – ook te bereiken. Het geheel moet voor de bewoner een soort vanzelfsprekendheid zijn, waarbij hij of zij zich thuisvoelt en alles direct past. De woning moet zo passen dat de bewoner zijn eigen accenten aanbrengt zonder dat de woning zijn eigenheid verliest. Als dit in de praktijk gerealiseerd wordt, dan is niet de techniek of de technische oplossing de leidraad, maar het gebruik en de passie van de gebruiker.
In het bovengenoemde artikel wordt ook verwezen naar het feit dat Jonathan Ive zijn ontwerpfilosofie mede ontleent aan de principes van industrieel ontwerper/architect Dieter Rams (2). De ontwerpprincipes van Rams zouden ook goede richtlijnen zijn voor de ontwikkeling van nieuwe oplossingen voor de aanpak van renovatie. Drie principes verdienen naar mijn mening extra aandacht, omdat ze nog niet alledaags zijn. Een goed ontwerp moet innovatief zijn, helpt een product te begrijpen en is niet opzichtig. Tegelijkertijd moet het esthetisch en duurzaam zijn. Zaken die voor zichzelf spreken in de huidige context.
Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit die gerealiseerd wordt voor de bewoner iets onontkoombaars of iets vanzelfsprekends geeft, zal alle kennis en kunde van de gehele keten benut moeten worden. Bij industriële processen is deze integratie iets natuurlijks. In de (ver)bouw is hier nog steeds geen sprake van of begint het stap voor stap naar boven te komen. Alle partijen en betrokkenen moeten beseffen, dat hier bouwmeesterschap alleen collectief ingevuld kan worden (3). Integraal is in dit opzicht geen eindpunt, maar het begin van de verandering.
Bronnen/verwijzingen
1.‘De kluizenaar achter het design van Apple’, Peter van Ammelrooy, NRC, 20 juni 2013. Dit artikel gaat over Jonathan Ive, ontwerper van Apple
2. De tien ontwerpprincipes van Dieter Rams, Duitse architect/productontwikkelaar (inspiratiebron van Jonathan Ive):
– good design is innovative
– good design makes a product useful
– good design is aesthetic
– good design helps to understand a product
– good design is unobtrusive
– good design is honest
– good design is durable
– good design is consequent to te last detail
– good design is concerned wiht environment
– good design is as little design as possible
3. – ‘Het wonen verbeteren, de condities veranderen‘, Martin Liebregts, kennisbank Bestaande Woningbouw, 25 september 2012
– ‘Reflectie: karakterworkshops en co-engineering, een vorm van collectief bouwmeesterschap‘, Martin Liebregts, Kennisbank Bestaande Woningbouw, 20 juli 2012
