Categoriearchief: Collectief bouwmeesterschap

De PéGé-systeemwoningen, onzichtbaar opgenomen in het dorpsbeeld

Een serie over systeemwoningen -4-

In een krantenartikel uit 1973 staat: ‘Houtrijke Wychense huizen door lage prijs een succes’ (1). In oktober 1972 had minister Udink nog feestelijk de 10 duizendste woning gereed verklaard. Uiteindelijk zullen de PéGé-woningen op circa 12 duizend woningen blijven steken (2). Medio jaren zeventig was het gedaan met de systeemwoningen. En nu, veertig jaar later, is bijna niet te achterhalen waar in de periode van zo’n twintig jaar al deze woningen gebouwd zijn. Natuurlijk, enkele grote locaties zijn bekend: Wijchen, Groesbeek, Beuningen, Heumen, Ulft enz. Al het speurwerk zorgt ervoor dat zo’n 15 procent van al deze woningen op dit moment te lokaliseren zijn. De rest is stil opgenomen in de vele dorpen van Gelderland, Noord-Brabant en Limburg, waar ze in het verleden zijn neergezet, en waar ze veelal in de volksmond nog steeds worden aangeduid met de PéGé-woningen. Rond 1970 zijn er al in ruim vijftig plaatsen (dorpen) in Nederland PéGé-woningen gebouwd.
Een substantieel deel is eigendom geworden van eigenaar-bewoners. Dit gebeurde al bij koop of in een latere fase bij verkoop door de woningcorporaties. Voor zover nu te overzien is, zijn deze systeemwoningen vooral gebouwd in de kleinere locaties. De subtitel van dit artikel ‘onzichtbaar opgenomen in het dorpsbeeld’ probeert dat te benadrukken.
Verder lezen

QWERTY voor afstemming van techniek in de bestaande bouw

Door: Jelle Persoon en Yuri van Bergen

De bestaande bouw staat in de picture vooral ook door de nieuwbouw malaise. De overschakeling naar de bestaande bouw is voor veel bouwers wel een logische stap, maar ook een problematische stap. De bestaande bouw vraagt nu eenmaal meer aanpassingsvermogen en oplossingen op maat dan bij nieuwbouw nodig is. De techniek moet afgestemd worden op de specifieke vraag en het bestaand gebouw. Hiervoor is kennis over de producten en hun toepassingsmogelijkheden nodig maar ook kennis over de aanpassingen die in de bestaande bouw nodig zijn om aan de vraag te voldoen. Kennis van leveranciers over hun producten moeten gebundeld worden met kennis van uit de praktijk van de renovatie.

QWERTY, de nieuwe praktijk van de architect

Verder lezen

Airey-woningen: gedenkteken met soberheid

Een serie over systeemwoningen -3-

In Nederland zijn circa 8,5 duizend Airey-woningen gebouwd in de periode 1949 tot en met 1968, waarvan circa de helft uit eengezinswoningen bestaat en het resterende deel in overgrote mate portieketagewoningen omvat. Het systeem wordt bewonderd en verguisd. Hiervan zijn er nog eens zo’n 5 duizend gebouwd in de thuishaven van het systeem: Amsterdam (1).
In de volksmond hebben de buurten met dit systeem door het witte uiterlijk en zijn geringe dakhelling in de regio’s de naam ‘Jeruzalem’ verworven. In een latere fase werden de woningen ook aangeduid met ‘grijsbouwwoningen’ (2).

Foto: Tiwos Tilburgse Woningstichting Verder lezen

De systeemwoningen in de verdrukking

Een serie over systeemwoningen -2-

Zoals reeds in het eerste artikel ‘Van systeemwoning naar concept: de ogenschijnlijke herhaling’ in deze serie is aangegeven, zijn in de periode 1950-1975 circa 450 duizend systeemwoningen gebouwd (1). In de afgelopen decennia (1990 tot nu) is dit aantal structureel afgenomen door sloop. De inschatting is dat zo’n 20 procent verdwenen is door sloop en dat in de nabije toekomst nog eens zo’n 20 procent dit lot zal ondergaan (2). Dit houdt in, dat de kwaliteitsaanpassing zich zal beperken tot maximaal 60 procent van de gerealiseerde systeemwoningen in het verleden. En hiervan is reeds een substantieel deel structureel aangepakt in de afgelopen tien à vijftien jaar (stel 10 procent). De aandacht zal in de nabije toekomst naar zo’n 200 à 250 duizend systeemwoningen gaan, die om een ingrijpende aanpassing vragen en op die wijze als woning weer een lange periode dienst kunnen doen op de woningmarkt.
Verder lezen

Prijswinnaars bekend De Voorsprong 2012

Concepten energienotaloze nieuwbouw en renovatie onder 100.000

Tijdens manifestatie de Voorsprong won woningcorporatie Portaal de prijs voor meest vernieuwende opdrachtgever, ENDIS Portiekflatrenovatie de prijs voor het beste renovatieconcept en PlusWonen van VolkerWessels kreeg de prijs voor meest innovatieve nieuwbouwconcept.

Bouwsector levert vandaag: energie-ambitieus én betaalbaar
De Tweede Kamer heeft de invoering van striktere toepassing van het energielabel afgewezen, maar tijdens De Voorsprong was duidelijk dat de bouw geen wettelijk energielabel nodig heeft. De Manifestatie bood geen ruimte voor crisis-denken.
De genomineerde concepten bieden betere energieprestaties tegen veel scherpere prijzen dan vorig jaar. De focus beperkt zich niet tot bouwen alleen, ook beheer, energielevering en de financiën hebben een plek. Wat verder opvalt is dat bewoners meer betrokken worden. ‘Een huis is tenslotte een emotioneel object,’ zo sprak prof.dr.ir. Ankie van Hal (hoogleraar Sustainable Housing and Development aan de Business Universiteit Nyenrode) tijdens de Voorsprong.

Verder lezen

Ontwerp en uitvoering, van worsteling naar samenwerking

Auteurs: Jelle Persoon en Johan Lemmens

serie over kwaliteitssturing deel – 2 –

De traditionele samenwerkingsverbanden en rolverdeling in de bouw staan weer ter discussie. Verantwoordelijkheden verschuiven met als doel de ruimte voor verbetering van de kosten-kwaliteitsverhouding te scheppen. De opdrachtgever richt zich meer op de prestaties die zijn gewenst en het bouwbedrijf richt zich op het realiseren van de prestaties. Waar blijft nu de architect? Traditioneel maakt hij het plan met bestek en tekeningen en hiermee wordt zowel de vorm als de techniek vastgelegd. De praktijk laat ons de zwakke plekken van deze constructie zien. De aannemer schrijft in op de aanbesteding zonder het plan helemaal te doorgronden en geeft een prijs. Daarna begint het spel. Het spel gaat dan om een goede kosten-prijsverhouding. De aannemer probeert dit door planaanpassingen en meerwerk te veroveren. De architect probeert zijn plan overeind te houden. De worsteling is begonnen: de architect doet het mooi maar mist de techniek en de aannemer kent de technische trucjes. Het resultaat van dit worstelen is helaas vaak af te zien aan de kwaliteit van het gerealiseerde gebouw. Ellenlange opleverlijsten, veel nazorg en hoge onderhoudskosten.

Verder lezen

Kwaliteitssturing in de bouw, een kwestie van de juiste stappen

Auteurs: Jelle Persoon en Yuri van Bergen

serie over kwaliteitssturing deel – 1 –

Kwaliteit is vanzelfsprekend een sleutelbegrip in de praktijk van nieuwbouw, renovatie en onderhoud. Voor alle partijen is het uiteindelijk van belang dat de gewenste en geplande kwaliteit ook wordt gerealiseerd, vanwege de zekerheid en de continuïteit in de tijd. Kwaliteitsbewaking en kwaliteitsborging zijn dan ook belangrijke taken binnen het bouwproces. Het vormgeven aan deze taken is zowel voor de opdrachtgevers als voor het bouwbedrijf nog steeds een lastige opgave. En alleen met begrippen als garantie en vertrouwen komen we in de huidige bouwpraktijk er niet. Daarom is de zoektocht naar een effectieve aanpak in volle gang.

Verder lezen

Nominaties bekend Prijs De Voorsprong

Drastische prijsdaling van energienotaloze nieuwbouwconcepten, maar intensivering nodig voor ontwikkeling renovatieconcepten

Een expertteam van het innovatieprogramma Energiesprong en het Netwerk Conceptueel Bouwen heeft de volgende concepten genomineerd voor de prijs De Voorsprong: Endis Portiekflat renovatie, W&R Renovatie, Zero Ready, BVR Innovatieconcepten en Zorgeloos Wonen Ulft in de categorie renovatie en PlusWonen|Energienotaloze woning, PCS energiebron, HuivanU, BRW Flex Energieactief, Trebbe Basiswonen Energienota Loos en Woonstede Nesland in de categorie nieuwbouw.
Opvallend is de drastische prijsverlaging van de nieuwbouwconcepten in één jaar tijd. Dit jaar geven bijna alle genomineerden aan voor minder dan 100k (excl. BTW en grond) een energieneutrale woning te kunnen bouwen. Vorig jaar gaf slechts één van de genomineerden aan dit voor minder dan 100k te kunnen realiseren.
De kwaliteit van renovatieconcepten, daarentegen, loopt bij achter bij de grote renovatie-opgave.

Een keten van energie…

Vandaag vindt voor de derde maal het Orakel van Delphi plaats. Het podium is de Energievakbeurs in ‘s Hertogenbosch. Drie bouwers presenteren hier hun dilemma’s aan een panel van opdrachtgevers rond de thema’s ENERGIE en KETENINTEGRATIE. In de traditie van het Orakel van Delphi van ruim twee duizend jaar geleden, poogt dit orakel zienswijzen boven tafel te brengen, die je normaal gesproken niet ziet. De verfrissende nieuwe kijk van het event moet de praktijk van energie en ketenintegratie nieuw elan geven.

De bouwers Ballast Nedam, Huybregts Relou en VolkerWessels bieden tijdens het orakel –onder leiding van de BouwhulpGroep- een praktijkvoorbeeld aan het panel met de erbij behorende dilemma’s. Welke dilemma’s komen zij tegen in hun dagelijkse praktijk en zien de opdrachtgevers dit ook als een dilemma. Of weten zij wellicht de oplossing. Het spel tussen de deelnemers brengt nieuwe horizonnen in het vizier.

Het panel van wijze personen wordt deze editie gevormd door Nina Viegers, Manager Vastgoed WonenBreburg – Dik Roetert Steenbruggen Adviseur innovatie en duurzaamheid De Woonplaats – Nico van Ginkel Vastgoed ontwikkelaar Portaal en Jan Willem van de Groep Programmaregisseur Energiesprong Platform 31. Vanuit hun kennis en ervaring zullen zij reageren op de dilemma’s.

Verder lezen

Renoveren is meer dan bouwen

Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Woonserviceconcept als dienstverlening

Bij groot onderhouds- en renovatieplannen staat het bestek vol met technische gegevens. Er wordt weinig aandacht besteed aan het welbevinden van de bewoner. De handelingen beperken zich tot het minimaliseren van overlast, het gebruik van stofschotten en het beschermen van vloeren. En dan heb je het wel gehad. Terwijl de renovatie bedacht wordt om het woongenot van de bewoner te verbeteren. Over de hele dienstverlening aan de bewoner wordt slechts weinig geregeld tussen opdrachtgever en aanbieder. En juist de specifieke dienstverlening moet de onderscheidende kwaliteit kunnen vormen. Een portie frites wordt anders opgediend bij een cafetaria dan in een restaurant, hoewel de smaak en hoeveelheid identiek kunnen zijn.

Verder lezen