Categoriearchief: Serie van één

Kennisontwikkeling tussen markt en instituten

Tijdens de internationale Bouwbeurs 2011 organiseerde Martin Liebregts en Yuri van Bergen namens de BouwhulpGroep studiemiddagen. Verdeeld over drie dagen is er in het Renovatie Theater gesproken over ‘Kennisontwikkeling tussen markt en instituten’, ‘Levensduurdenken op alle schaalniveaus’ en ‘Renovatieconcepten in de praktijk.

 

 

 

 

 

 

Studiedag 1 internationale bouwbeurs 2011
Dagvoorzitter: ir. Jack de Leeuw, SBR

Lange tijd heeft de kwaliteitsaanpassing van de bestaande (woning-)voorraad nauwelijks maatschappelijke belangstelling gehad. Alle ogen waren gericht op de nieuwbouw. Dit geldt zowel voor de mensen in de praktijk als die binnen het onderwijs. In de afgelopen tien jaar zijn vakken als onderhoud, renovatie of woningverbetering van het curriculum verdwenen. Drie belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen hebben voor een nieuwe agenda gezorgd:

  • De toenemende veroudering van de bestaande voorraad (supertanker).
  • De brede maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid (o.a. cradle to cradle).
  • De recente economische crisis, die ertoe heeft geleid dat de nieuwbouw is gehalveerd (beschikbare productiecapaciteit).

Deze studiemiddag laat zien wat de huidige vraag is aan kennis en hoe hier door de verschillende instanties op ingespeeld wordt (tussen markt en instituten).

Verder lezen

De nieuwe horizon voor de serie van één

Auteur: Martin Liebregts

De eerste tekenen

De eerste versnelde schaalvergrotingen in de bouw, die gericht zijn op een aanbod van een samenhangend product voor de markt, vinden plaats binnen de ‘keukenbranche’. Een branche die dertig jaar geleden nauwelijks bestond als een klantgerichte sector, maar eerder zorgde voor een noodzakelijke standaard-inbouw in de woning. De sector richt zich steeds meer rechtstreeks op de consument, waarbij de combinatie van standaardisatie en maatwerk de sleutel tot succes vormt. In de betreffende periode is het aantal keukenbouwers in Europa gehalveerd (van ca. 170 naar ca. 80). In die zin is deze sector een voorloper van hoe het samenspel tussen industrie en consument in de bouw vorm zal krijgen.

 

Verder lezen

RENOVATIECONCEPTEN BINNEN BEREIK, tussen procesoptimalisatie en productinnovatie

Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Nieuwe verbanden, nieuwe gezichtspunten

De internationale bouwbeurs van februari 2011 in Utrecht heeft de vragen op de renovatiemarkt nieuw perspectief geboden. Diverse nieuwe renovatieconcepten zijn op de beurs of tijdens studiebijeenkomsten aan de bezoekers gepresenteerd. Een vijftal zullen in dit artikel nader beschouwd worden, omdat we als auteurs erbij betrokken zijn. En alle betrokkenen deel uitmaken van het netwerk ‘Conceptueel Bouwen’. Dit platform heeft ervoor gezorgd dat marktpartijen elkaar gevonden hebben bij het zoeken naar innovatieve oplossingen, zowel qua proces als product. In die zin leven we op dit moment in een spannende transformatieperiode, waarbij dingen mogelijk zijn die tien jaar geleden nog tot de onmogelijkheid behoorden. Juist de samenwerking vanuit verschillende posities levert totaal nieuwe gezichtspunten op.

De ontwikkelingen in wonen, vrije tijd en mobiliteit over de periode 1900-2000

Verder lezen

Op zoek naar de serie van één

Auteur: Martin Liebregts

innovatie vraagt om visie op langere termijn en om extra investeringen
De feestdagen rond de jaarwisseling nodigen extra uit om de kranten verder uit te spitten. Zeker als het buiten koud, nat en donker is. Het meest verrassende bericht las ik dinsdag 28 december 2010 in de NRC onder de titel ‘Audi gaat investeren in groene auto’s en personeel’. Volgens dit bericht gaat Audi – een onderdeel van de Volkswagen Groep, die behoort tot de top vijf van de wereld – de komende vier jaar 11,6 miljard euro investeren in productvernieuwing en technologie. Dit is ongeveer gelijk aan 10 procent van de omzet van Audi over de betreffende periode. Een dergelijk bericht tref je niet aan over de bouwnijverheid in Nederland of in de rest van de wereld. Extra interessant is de motivatie van het investeringsplan te lezen. ‘Met deze investering leggen we het fundament voor duurzame, winstgevende groei en ondersteunen we onze ambitie om leidend te zijn in het luxe segment van de automarkt’, aldus bestuurslid Axel Strotbek.

Vier weken later lees ik over ASML in het artikel ‘Brabantse techniek terug in de wereld’ in de NRC van 22 januari 2011, dat ze in de periode 2009-2010 ruim 15 procent van de omzet gestoken hebben in R&D.

Verder lezen

Vandaag experiment, morgen bewezen techniek

Auteurs: Doris de Bruijn & Sean Vos

Van evaluatie komt evolutie

Hoe lang moet een bestaande woning in Nederland gemiddeld meegaan? Op dit moment staan er in Nederland 7.104.518 woningen (CBS, 2010). Gemiddeld worden er per jaar 20.000 woningen gesloopt en 75.000 woningen nieuw gebouwd. Gaan we uit van deze sloopcijfers, dan wordt jaarlijks 20.000 / 7.104.518 = 0,28% van de voorraad vervangen en moet een woning een levensduur hebben van maar liefst 355 jaar. Dat is niet haalbaar, maar gelukkig komt er aan de gigantische nieuwbouwprojecten van de afgelopen jaren langzaam een einde. Er worden geen uitbreidingslocaties meer ontwikkeld op Vinex schaal, maar de nieuwbouwproductie wordt kleinschaliger en dient meer en meer voor de vervanging van verouderde bestaande voorraad. Stel nu dat we de gehele nieuwbouwproductie van 75.000 woningen per jaar gaan inzetten voor vervanging van de bestaande voorraad, dan wordt jaarlijks 75.000 / 7.104.518 = 1,06% van de voorraad vervangen, waarmee de gemiddelde noodzakelijke levensduur van een woning daalt naar 95 jaar. Dat is al flink korter, maar betekent dat woningen uit bijvoorbeeld 1965 nog minimaal vijftig jaar in de voorraad moeten blijven. Een flinke opgave, waarbij dan geen enkele plaats meer zou zijn voor nieuwbouw op nieuwe locaties.

Deze opgave is tot nu toe altijd opgepakt met maatregelen voor een periode van tien tot twintig jaar. Het is het welbekende lijstje van kozijnen met dubbelglas, spouwisolatie, dakisolatie en een HR-ketel. Onze overheid stimuleerde dit beleid met allerlei subsidies die het laaghangend fruit aan energiebesparingsmaatregelen bevorderen. Maar komt de woningmarkt daar echt verder mee? Is het niet een verschuiving van het probleem naar later in de exploitatie?

Verder lezen

kromme tenen door innovatie…

Voor de innovators en early adopters van de (renovatie) wereld is het een herkenbaar probleem, kromme tenen als een idee wéér niet met het gewenste tempo geadopteerd wordt door de gemene deler!

Dit filmpje geeft middels een illustratie van dit proces herkenbaar weer hoe dit principe werkt. Dus voor alle innovators van deze wereld, het komt goed, heb geduld en accepteer dit proces! Het collectieve brein is sterker dan een geweldig idee. Reken na 5% inspiratie altijd op die 95% transpiratie!

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=NugRZGDbPFU]

 

 

van bouwmeester naar specialist…

… In de samenwerkingsvormen in de (ver-)bouw komen wel voortdurend nieuwe vormen op het toneel. Iedereen kent de woorden wel die het illustreren; ketenintegratie, co-makers, turnkey, prestatiecontract, design and build, construct and build. Zij duiden er allemaal op, dat de opdrachtgever, adviseurs en bouwers in wisselende constructies zaken doen. Maar bij al deze vormen gaat het toch gewoon om traditioneel produceren, slechts de overeenkomsten verschillen.
Dit betekent minimaal dat op korte en lange termijn niet meer één vorm van samenwerken zal bestaan en de traditionele positie van bijvoorbeeld de architect als zelfstandige partij grotendeels zal verdwijnen…

Om het gehele artikel te lezen klik hier

Over standaardisatie en design…

Norm=Vorm
Gemeentemuseum Den Haag
Zaterdag 8 mei t/m zondag 15 augustus

Van schoenen en keukenkastjes tot koffiebekertjes en computerprogramma’s, ze zijn allemaal gestandaardiseerd. Nog nooit zijn zoveel consumentenproducten om ons heen hetzelfde geweest. En dat heeft grote voordelen. De T-Ford wees met zijn uitwisselbare onderdelen en zijn productie met de lopende band de weg naar een goedkope auto voor iedereen. Gestandaardiseerde maten voor confectie brachten betaalbare en passende kleding voor velen.

De industriële eisen om vaste typen te ontwikkelen inspireerde ontwerpers als Dieter Rams en Piet Zwart, fabrikanten als Braun en Thonet en scholen als het Bauhaus om goede en goedkope producten te ontwerpen. Standaardproducten bepalen ook de sociale, culturele en zelfs esthetische norm. Maar met zijn vele (sub)culturen verandert de samenleving permanent. De standaards voor producten die zijn vastgelegd door de overheid en door normerende instanties als DIN verouderen in de praktijk daardoor snel.

Hoogtepunten in de tentoonstelling zijn ontwerpen van onder anderen Dieter Rams, 2012Architecten, Charles en Ray Eames, Ettore Sottsass, Kisho Kurokawa, Paul Schuitema, Pierre Paulin, Wim Crouwel en Mario Bellini. Een aantal hiervan komt uit de collectie van Centre Pompidou en is nog nooit eerder in Nederland te zien geweest.

De tentoonstelling toont een wereld van standaardisatie, de vooruitgang en de kritische kanttekeningen die daarbij worden geplaatst door ontwerpers.


ketenintegratie vermijdt gebakken lucht

…belangrijkste oorzaak van de problemen wordt genoemd dat ontwikkelaars, architecten en bouwbedrijven onvoldoende rekening houden met de wensen van bewoners. De bewoners klagen bijvoorbeeld over tocht veroorzaakt door verkeerd geplaatste ventilatieroosters. Of ze hebben last van oververhitting, omdat ontwerpers geen zonwering in het ontwerp hebben aangebracht. Betere afstemming op de behoeften van bewoners en het te verwachten onderhoud zijn cruciaal voor acceptatie en correct gebruik van innovatieve energieconcepten.

Volgens de onderzoekers biedt de evaluatie belangrijke leerpunten. De gehele bouwkolom – van ontwikkelaar en architect tot bouwbedrijf en installateur – moet de bewoner centraal stellen bij het ontwerpen en bouwen…

Om het artikel te lezen klik hier

van Bakker Bart naar Bouwer Bart?

Als er over de ontwikkelingen in de bouw en de mogelijkheden gesproken wordt, worden er vaak parallellen getrokken met de auto-industrie. Dan gaat het meestal over de verhouding standaardisatie en mogelijk maatwerk en de keuzes uit de verschillende merken en typen. Maar misschien is deze vergelijking te eng en zullen er meerdere vergelijkbare situaties naast elkaar gezet moeten worden. Een aardig beeld geeft de levensmiddelenbranche. In deze sector hebben zich de afgelopen decennia een aantal concentraties voorgedaan zowel in de levensmiddelenindustrie als in de detailhandel. Hier heeft een structurele verandering plaatsgevonden in de naoorlogse periode. De oorspronkelijke zelfstandige kruidenier is volledig vervangen door enkele grote spelers, die deels werken met franchisehouders…..

Voor het gehele artikel klik hier….