Vijftig jaar praten over componenten als sleutel voor de aanpassing.
Componenten als gemeengoed
Het bericht dat Motorola de modulaire smartphone gaat ontwikkelen naar Nederlands idee (1), die uit componenten bestaat, roept herinneringen in de tijd op. In de bouw wordt al meer dan een halve eeuw gesproken over een modulaire benadering (2). Bij de opkomst van de renovatie in de jaren zeventig kwamen de eerste gedachten naar voren over componenten. Vooral ontwerpers stoeiden destijds met de gedachte van het gebruik van componenten (3).
De eerste componenten, die expliciet voor de renovatie bedacht en uitgewerkt zijn, betroffen de ‘verbeterde’ keuken en douche. En nu, anno 2013, zijn voor de meeste onderdelen van een woning de eerste versies van componenten ontwikkeld (4). Maar in tegenstelling tot de markt van de smartphone, waar een dergelijk idee direct opgepakt wordt door een grote industrie, blijft het in de bouw stil en moet de verandering tegen de bestaande stromingen in ontwikkeld worden. Bij de totale versnippering van de projectgerichte bouw ontbreekt het aan ondernemersvisie en middelen om voor een dergelijke aanpak te kiezen. De bouwbedrijven en de groothandel domineren de huidige dagelijkse praktijk (5).
Nieuwe spelers
En nu staan we in de bouw, in het bijzonder bij de kwaliteitsaanpassing van de woningbouw op een belangrijk keerpunt. Nu de eerste componenten ontwikkeld zijn, gaat het erom het aanbod ervan te realiseren. Om dit proces te faciliteren, vertonen zich de eerste nieuwe spelers op het bouwtoneel. Of het nu gaat om de Ikea’s, telecombedrijven, verzekeringen of keukengiganten.
Het merk RDC
Het gaat bij de ontwikkeling en introductie van de componenten in eerste instantie over ‘eenvoudige’ productiecapaciteit. Gezien de grote werkloosheid in de bouw en het decennia lang werken met flexibele capaciteit, is dat ruimschoots voor handen. Het betreft een combinatie van ideeën en geld. Voor de continuïteit van ideeën is de eerste stap gezet door de opzet van het Renovatie Design Centrum. Het zal op termijn één van de merken worden die inhoud gaat geven aan de componenten. Wordt vervolgd…
(1) De Nederlandse ontwerper (Dave Hakkens) bedacht de naam Phonebloks: een telefoon die uit verschillende blokken is opgebouwd en zo de mogelijkheid biedt deze naar eigen smaak in te richten of samen te stellen (in de tijd).
(2) Zie o.a. de SAR-gedachte en Open Bouwen
(3) Zie o.a. Renzo Piano
(4) ‘De opstap, een nieuw perspectief voor de bouw’, Yuri van Bergen, hollands-ontwerp.nl, 12 november 2013
(5) ‘De industrialisatie van de bouw, een honderdjarig ideaalbeeld’, Martin Liebregts, Kennisbank Bestaandewoningbouw.nl, 29 oktober 2013
‘De industrialisatie van de woningmarkt, nog een stap te ver’, Martin Liebregts, Kennisbank Bestaandewoningbouw.nl, 13 november 2013
