Tagarchief: Renovatie

HOLLANDS ONTWERP: de doorzonwoning

Auteur: Martin Liebregts

Er is bijna niets zo Hollands als de doorzonwoning met het erbij behorende rijtje. Het is een product dat door zijn eenvoud de schoonheid in zich draagt. De grondgebonden woningen van de latere periode met hun smallere beuk en kleiner perceel kunnen in potentie niet concurreren met de doorzonwoning.

En nu staan we voor de unieke opgave om deze 1,4 miljoen woningen deze eeuw een eigentijdse kwaliteit te geven door de gewenste aanpassingen mogelijk te maken.

Is de doorzonwoning in wezen een concept, waarvan de kern van de oplossing projectoverschrijdend  was zonder dat we als maatschappij ons dit bewust waren, de aanpassing zal gebaseerd moeten worden op de ‘bewuste’ concepten. Het Hollands Ontwerp zal zich moeten richten op de bouwstenen , die de 21e eeuw door extra ruimte en comfort op duurzame wijze de spruitjeslucht doet vergeten.

BouwhulpGroep 2010

De eerste bewegingen zijn in de maatschappij al te signaleren. Marktpartijen hebben via de formule CR+ een nieuw aanbod ontwikkeld om via ketenintegratie een passendere oplossing voor de toekomst te bieden. Allerlei zelfstandige bedrijven komen geleidelijk de markt op om de gewenste kwaliteit maakbaar en betaalbaar te maken.

De titel luidt ‘Hollands Ontwerp: de doorzonwoning’. En hiermee wordt eigenlijk een oproep gedaan aan heel ondernemend en studerend Nederland om in allerlei nieuwe samenwerkingsverbanden een vernieuwd perspectief voor de doorzonwoning te ontwikkelen.

Misschien ligt het startpunt wel bij de nieuwe generatie. Op de Internationale Bouwbeurs 2011 in februari te Utrecht zal er een tentoonstelling georganiseerd worden van het werk van studenten rond het thema woningaanpassing. Misschien ontstaat er dan opnieuw belangstelling voor doorzon plus.

innovatie in de bestaande bouw… ‘denk vanuit het gebruik’

BouwhulpGroep©2009

“… Om het energieverbruik te reduceren zijn maatregelen nodig. Een deel van de oplossingen vind je in de techniek. Die techniek is ook noodzakelijk, omdat de prestatie-eisen steeds strenger worden. De beschikbare oplossingen bieden, technisch gezien, de beste resultaten. Maar vaak moeten mensen rekening gaan houden met het apparaat, en daar gaat het mis. Indien men ramen open zet terwijl er balansventilatie aanwezig is, verstoort dat het systeem. Heeft de woning vloerverwarming, dan moet de bewoner er rekening mee houden dat dit traag werkt, bij zonne-energie moet men overdag meer gaan gebruiken terwijl met dag- en nachttarief juist de avonduren weer voordeliger zijn.

Zodra voorafgaand aan de realisatie van een project (nieuwbouw of bestaande bouw) goed over het totaal wordt nagedacht, wordt de kwaliteit sterk verbeterd. er moet niet alleen vooraf een prestatie inzichtelijk worden gemaakt, maar ook de gevolgen voor het gebruik. De woning moet rekening houden met de persoon en niet andersom…”

om het hele artikel te lezen klik hier

HOLLANDS-ONTWERP 2011: De toekomst van de renovatie

In 2007 is het initiatief genomen om onder de naam HOLLANDS-ONTWERP een tentoonstelling te organiseren rond het thema ‘Innovaties voor de techniek van renovatie’. Deze tentoonstelling vond plaats op de tweejaarlijkse ‘Renovatie & Onderhoud Beurs’ te Den Bosch. Studenten van de TU Eindhoven, afdeling Bouwkunde, en van de HBO Utrecht hebben op deze beurs hun ideeën voor de aanpak van de bestaande voorraad laten zien.

Zoals iedereen weet, is herhaling nodig om het een traditie te laten worden. Nu de renovatie in de lift zit wordt dit initiatief een nieuwe kans gegeven. Voor de Internationale BouwBeurs 2011 in Utrecht waar een van de thema’s de renovatie zal worden, is het voorstel om in samenspraak met een aantal universiteiten en hogescholen opnieuw de tentoonstelling HOLLANDS-ONTWERP te organiseren. Dit initiatief neemt de BouwhulpGroep vanuit haar rol als regisseur voor het Renovatieprogramma op deze beurs.

De boodschap voor het renovatieprogramma is renovatievisie – de verbinding tussen verleden en toekomst – en samenwerking als basis voor innovatie. Dit programma wordt vertaald in drie thema’s:

  1. De presentatie van de Coalitie Bestaande Woningbouw 2050. In samenwerking met 21 marktpartijen – in het bijzonder toeleverende industrieën –, wordt de kwaliteit van gebouwen en gebouwdelen bij verschillende levensduurverlengingen nader uitgewerkt. Deze visie kan de communicatie tussen vraag en aanbod verbeteren en vormt de mogelijke basis voor innovaties.
  2. De Doorzonwoning en de ComponentRenovatie. Op de beurs laten bedrijven gezamenlijk zien wat de verbetermogelijkheden van de doorzonwoning zijn in maquettes 1:1.
  3. De tentoonstelling Hollands-Ontwerp. Hier is de toekomstige generatie aan het woord. Projectresultaten worden tentoongesteld door studenten van universiteiten en hogescholen.

De Internationale BouwBeurs 2011 vindt plaats van maandag 7 t/m zaterdag 12 februari 2011 in Utrecht.

‘Quite presentable’ en ‘No cleaning’(1)

Door Yuri van Bergen en Johan Lemmens

De gevelpan is de bekendste afwerking voor de topgevel bij hellende daken sinds de jaren 60. Door een toename van isolerende materialen op daken zijn de afgelopen jaren vele oplossingen bedacht voor het (her)aansluiten van de gevelpan op de gevel.
Deze invulling kreeg een sterk technisch en pragmatisch karakter door het gebruik van werkbare materialen als hout of cement. Later zijn materialen als kunststof en gecoat staal toegepast om het onderhoud te verminderen. Beide oplossingen hebben geen grote bijdrage kunnen leveren aan de eenheid en duurzaamheid(2) van dit detail.

In samenwerking met Weijers Eikhout (dienstverlener) en Koramic (producent) startte bhg architecten en adviseurs (vormgever) de ontwikkeling van een keramisch hulpstuk voor het afwerken van de topgevel bij het na-isoleren op bestaande daken. Met uitgangspunten als mooi, nuttig en degelijk is een pan ontwikkeld die aansluit bij het bestaande en ruimte biedt voor flexibiliteit. Het delen van kennis en expertise leidde tot het in productie nemen van de sluitpan ‘type JL’, genoemd naar zijn bedenker.

BouwhulpGroep@2010

Twee labels vooruit met het dak

De maatschappelijke vraag en overvloed aan producten hebben het isoleren van daken verheven tot een dagelijkse standaard. Wie vandaag een wasmachine of nieuwe woning koopt, verwacht minimaal energielabel A. Ook in de sociale woningbouw heeft het energielabel zijn positie ingenomen. Daar is de hoogte van het label zelfs gekoppeld aan de hoogte van de huur. Voor de eigenaar/bewoners is verlaging van de woonlasten vaak de reden voor het extra isoleren, terwijl beheerders (woningcorporaties) bezig zijn met maatschappelijke doelstelling en huurbeleid. Hoewel de maatregel voor beide partijen gelijk is, het isoleren van een dak, ligt dit in de praktijk iets gecompliceerder. Het beste zie je dat in de particuliere sector, waar eigenaar/bewoners de doe-het-zelf markt gebruiken om de binnenzijde van het dak te isoleren. Tegen een gunstige prijs-kwaliteit verhouding is het voor de eigenaar/bewoners mogelijk geworden hun woning aan te passen aan het gewenste comfort op zolder. Beheerders gebruiken hiervoor veelal duurdere oplossingen om (naast het verbeteren van comfort) te voldoen aan waarden als toegevoegde kwaliteit, duurzaamheid en beperking van overlast.

Verder lezen

COALITIE BESTAANDE WONINGBOUW

De woningbouw staat voor een gigantische opgave. De huidige voorraad moet de komende decennia aangepast worden aan de eisen van de eenentwintigste eeuw. Over vijftig jaar zal de woningbouw in Nederland vooral bestaan uit de huidige zeven miljoen woningen.

Om deze opgave met alle partijen zo goed mogelijk in te vullen, zullen de krachten gebundeld moeten worden. Ofwel zal de ketenintegratie versneld ingevuld moeten worden. De COALITIE BESTAANDE WONINGBOUW (CEBEWE 2050) probeert hier handen en voeten aan te geven, door met elkaar de kwaliteit die nagestreefd wordt nader te benoemen, op basis van de huidige inzichten, en deze kwaliteit in de tijd aan te vullen of aan te passen.

CEBEWE 2050 – een netwerk van de toeleverende industrie en adviseurs -actief in de bestaande woningbouw, poogt met elkaar voor de verschillende levensduurverlengingen van woningen (exploitatieperiode van vijftien, dertig en vijfenveertig jaar) de kwaliteit vast te leggen voor de verschillende onderdelen of componenten van de woning. Dit varieert van dak, gevel, woninginstallaties tot de afbouw en uitrusting (keuken, douche en toilet). Van de meest voorkomende situaties wordt vastgesteld wat de huidige uitgangskwaliteit is en waaraan de kwaliteit moet voldoen bij de verschillende perioden. De kracht moet liggen in het feit dat:

  • De kwaliteit in samenhang wordt beschouwd en dient als referentie;
  • De communicatie tussen het aanbod en de vraag versterkt kan worden;
  • De ontwikkelingen, resp. innovaties een betere basis krijgen. Dus niet gericht op één aspect – bijvoorbeeld energie -, maar op de gebruikskwaliteit die gewenst wordt.

De BouwhulpGroep neemt dit initiatief mede naar aanleiding van de resultaten van de Grote-Renovatie-Enquête. Het initiatief zal worden gepresenteerd op de internationale BouwBeurs in februari 2011.

duurzaam positie kiezen?

BouwhulpGroep 2008

……Er liggen dus grote kansen voor toeleveranciers van bouw- en isolatiematerialen, omdat alle betrokken partijen van voorschrijvers tot verwerkers duurzaamheid in hun keuzeproces erg belangrijk vinden. Het is belangrijk voor de toeleverende industrie, die nu in zwaar weer verkeert, om zich te profileren. De eerste stap is het aantonen dat het materiaal duurzaam is (claimen is niet voldoende). Echter, in sterk concurrerende markten waarbij het basismateriaal veelal hetzelfde is of dezelfde eigenschappen bevat, valt het onderscheidend vermogen al grotendeels weg. De volgende te bewandelen stap is aantonen dat het merk duurzaam is. Dit betekent dat naast het gebruik van duurzame materialen – wat een randvoorwaarde blijkt te zijn – alles wat met het merk en het bedrijf te maken heeft ook duurzaam moet zijn (bijvoorbeeld productieproces, wagenpark, reclame-uitingen, aandacht voor de directe omgeving (milieu- en geluidsoverlast), aandacht voor het personeel, etc.). Kortom, de tijd is rijp voor leveranciers uit de bouw- en installatiesector om zich duurzaam te gaan profileren en positioneren…..

om het gehele artikel te lezen klik hier

energiebesparing, wat koop ik ervoor?

…Wat verleidt de woonconsument om zelf te investeren in energiebesparing? Vooral financieel gewin, zo blijkt uit het onderzoek. De onvoorwaardelijke bereidheid van woonconsumenten om extra te betalen voor een energiezuinige nieuwbouwwoning is niet groot. Men wil niet meer dan € 5.000 tot maximaal € 10.000 extra betalen. Maar als consumenten er iets voor terug krijgen, zijn ze bereid meer te betalen. Hoeveel meer dat is hangt niet alleen af van factoren als leeftijd, opleiding en inkomen van kopers, maar vooral van de prijsklasse van de woning en van de gegarandeerde terugverdientijd van energiezuinige systemen. Consumenten leren ons: baat het niet, dan gaat het niet!…

Zie voor het gehele artikel klik hier (vanaf pagina 40).

Over standaardisatie en design…

Norm=Vorm
Gemeentemuseum Den Haag
Zaterdag 8 mei t/m zondag 15 augustus

Van schoenen en keukenkastjes tot koffiebekertjes en computerprogramma’s, ze zijn allemaal gestandaardiseerd. Nog nooit zijn zoveel consumentenproducten om ons heen hetzelfde geweest. En dat heeft grote voordelen. De T-Ford wees met zijn uitwisselbare onderdelen en zijn productie met de lopende band de weg naar een goedkope auto voor iedereen. Gestandaardiseerde maten voor confectie brachten betaalbare en passende kleding voor velen.

De industriële eisen om vaste typen te ontwikkelen inspireerde ontwerpers als Dieter Rams en Piet Zwart, fabrikanten als Braun en Thonet en scholen als het Bauhaus om goede en goedkope producten te ontwerpen. Standaardproducten bepalen ook de sociale, culturele en zelfs esthetische norm. Maar met zijn vele (sub)culturen verandert de samenleving permanent. De standaards voor producten die zijn vastgelegd door de overheid en door normerende instanties als DIN verouderen in de praktijk daardoor snel.

Hoogtepunten in de tentoonstelling zijn ontwerpen van onder anderen Dieter Rams, 2012Architecten, Charles en Ray Eames, Ettore Sottsass, Kisho Kurokawa, Paul Schuitema, Pierre Paulin, Wim Crouwel en Mario Bellini. Een aantal hiervan komt uit de collectie van Centre Pompidou en is nog nooit eerder in Nederland te zien geweest.

De tentoonstelling toont een wereld van standaardisatie, de vooruitgang en de kritische kanttekeningen die daarbij worden geplaatst door ontwerpers.


Na de grote-renovatie-enquête wordt alles anders

Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

De Grote-Renovatie-Enquête 1 heeft de eerste ronde gemaakt, waar vijftig beslissers bereid zijn geweest om aan mee te werken. De resultaten hiervan geven een voorlopig inzicht in de ontwikkelingen, dat van belang worden geacht voor de kwaliteitsaanpassing van de woningvoorraad, de gewenste kennis en noodzakelijke innovaties.
In deze rapportage, die als titel draagt: ‘Na de renovatie-enquête wordt alles anders’, wordt er getracht een beeld te geven van:

  • De bestaande woningvoorraad als supertanker.
    Maatschappelijke ontwikkelingen zorgen ervoor dat de natuurlijke ontwikkelingen, die verband houden met vereiste kwaliteitsaanpassingen, versneld worden of qua oplossingsrichting worden bijgestuurd.
  • Kennis delen is de basis voor vermenigvuldigen.
    Om tot de juiste aanpak te komen, is het nodig dat de bestaande kennis beter gedeeld wordt. Pas dan is het mogelijk een versnelling aan te brengen ten aanzien van het proces van kwaliteitsaanpassing.
  • Van kennis naar innovaties.
    De innovaties hebben de afgelopen decennia op een laag pitje gestaan. Nu is het van belang dat er een versnelling aan gegeven wordt.

Dit artikel is een manifest van de toekomstige ontwikkelingen in de aanpak van de bestaande woningvoorraad. In samenspraak met alle betrokkenen zal dit vertaald moeten worden naar een programma voor proces- en productinnovaties in de bestaande bouw. Dus nu aan de slag.

Verder lezen

ketenintegratie vermijdt gebakken lucht

…belangrijkste oorzaak van de problemen wordt genoemd dat ontwikkelaars, architecten en bouwbedrijven onvoldoende rekening houden met de wensen van bewoners. De bewoners klagen bijvoorbeeld over tocht veroorzaakt door verkeerd geplaatste ventilatieroosters. Of ze hebben last van oververhitting, omdat ontwerpers geen zonwering in het ontwerp hebben aangebracht. Betere afstemming op de behoeften van bewoners en het te verwachten onderhoud zijn cruciaal voor acceptatie en correct gebruik van innovatieve energieconcepten.

Volgens de onderzoekers biedt de evaluatie belangrijke leerpunten. De gehele bouwkolom – van ontwikkelaar en architect tot bouwbedrijf en installateur – moet de bewoner centraal stellen bij het ontwerpen en bouwen…

Om het artikel te lezen klik hier