Tagarchief: Samenwerken

Techniek, van grens naar kans

Auteurs: Yuri van Bergen en Jelle Persoon

Nog niet zo heel lang geleden werd het argument ‘techniek’ te pas en te onpas uit de kast gehaald, wanneer men met name de bewoners wilde overtuigen dat hun woning beter gesloopt kon worden. Het kostte toen veel energie om aan te tonen dat techniek bijna nooit het argument voor sloop kon zijn. Het gevraagde kwaliteitsniveau, in combinatie met de beoogde doelgroep, bepaalt of een woning aangepast kan worden. Vandaag is het mede door de vastgoedcrisis de wereld op zijn kop. Slopen komt niet meer in aanmerking, maar men is terughoudend in het toevoegen van kwaliteit. Liever wordt er nog een keer extra geschilderd. Het kost nu energie om aan te tonen dat door nauwkeuriger naar de individuele vraag te kijken en door nieuwe vormen van samenwerken aan te gaan, kwaliteitsaanpassingen nog steeds mogelijk en betaalbaar zijn. Er wordt weer hoopvol naar de ‘techniek’ gekeken. De opdrachtgever formuleert de prestatie die hij wil en de bouwer geeft hier invulling aan. Hiermee wordt het proces versneld en het resultaat beter en goedkoper.

Foto trap_1000px Verder lezen

De INSTAP, nieuw perspectief voor de bestaande woningbouw

De BV Brabant biedt kansen voor de aanpak van de bestaande woningbouw, zoals blijkt uit de bijeenkomst van De INSTAP (een initiatief van de Twee Snoeken en BouwhulpGroep).

BouwhulpGroep Foto_1000px

Verder lezen

De industrialisatie van de woningmarkt, nog een stap te ver

Gebrek aan continuïteit, gevolg kenniskrimp

In de afgelopen veertig jaar is er een voortdurende wisseling geweest in belangstelling voor kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad. Vooral de grote bouwbedrijven zijn afwezig geweest op dit toneel. In alle eerdere perioden is er sprake geweest van middelgrote/kleine bouwbedrijven, die hun sporen verdiend hebben in deze praktijk. Door de huidige crisis in de bouw wordt dit eindelijk ook door de andere bedrijven gezien als potentiële omzet. Maar dat wil niet zeggen dat dit specialisme zomaar eigen gemaakt kan worden. Kennis over de bestaande bouw geldt voor alle betrokkenen als de basis. Alleen veel onderzoek en ontwikkeling in de loop van vele jaren kunnen een bijdrage leveren aan de innovatie van deze praktijk.
De huidige situatie leidt er nog steeds onder dat er de afgelopen decennia eerder van kenniskrimp dan van kennisontwikkeling sprake is geweest. Alleen de logistiek van de uitvoering is mede door de crisis geoptimaliseerd (LEAN gemaakt).

Verder lezen

Ontwerp en uitvoering, van worsteling naar samenwerking

Auteurs: Jelle Persoon en Johan Lemmens

serie over kwaliteitssturing deel – 2 –

De traditionele samenwerkingsverbanden en rolverdeling in de bouw staan weer ter discussie. Verantwoordelijkheden verschuiven met als doel de ruimte voor verbetering van de kosten-kwaliteitsverhouding te scheppen. De opdrachtgever richt zich meer op de prestaties die zijn gewenst en het bouwbedrijf richt zich op het realiseren van de prestaties. Waar blijft nu de architect? Traditioneel maakt hij het plan met bestek en tekeningen en hiermee wordt zowel de vorm als de techniek vastgelegd. De praktijk laat ons de zwakke plekken van deze constructie zien. De aannemer schrijft in op de aanbesteding zonder het plan helemaal te doorgronden en geeft een prijs. Daarna begint het spel. Het spel gaat dan om een goede kosten-prijsverhouding. De aannemer probeert dit door planaanpassingen en meerwerk te veroveren. De architect probeert zijn plan overeind te houden. De worsteling is begonnen: de architect doet het mooi maar mist de techniek en de aannemer kent de technische trucjes. Het resultaat van dit worstelen is helaas vaak af te zien aan de kwaliteit van het gerealiseerde gebouw. Ellenlange opleverlijsten, veel nazorg en hoge onderhoudskosten.

Verder lezen

TIENDUIZEND-URENREGEL ALS BASIS VOOR VERNIEUWING

Auteur: Martin Liebregts en Yuri van Bergen

Het begint met transpiratie
In principe moet je hard werken om tot nieuwe inzichten te komen. Eureka ontstaat omdat je voortdurend met het onderwerp bezig bent. Dat wordt vaak vergeten bij allerlei sessies waarbij gebrainstormd wordt, zonder dat de betrokkenen beschikken over voldoende kennis en kunde. Ofwel zonder dat de aanwezigen het verdiend hebben om op Olympisch niveau te opereren. Om tot een nieuw idee te komen of een prestatie op niveau te leveren, wordt weleens de tienduizend-urenregel gehanteerd. Je moet een lange periode met de materie bezig zijn om tot nieuwe dingen te komen (1). In jaren uitgedrukt houdt dit in dat je minimaal vijf jaar bezig bent met het werk om tot vernieuwde inzichten te komen. En dan is er geen sprake van een bijbaantje. Voortdurend moet je van standpunt of gezichtspunt kunnen veranderen om de nieuwe verbanden te ontdekken. In die zin is de zoektocht naar een nieuwe idee, die de basis kan vormen voor innovatie, een weg met veel transpiratie, gebaseerd op inspiratie, of van je vak houden.
Zeker op het terrein van bouwen en wonen, wordt dit principe nog weleens vergeten. Iedereen woont, iedereen (ver)bouwt weleens wat, dus iedereen is een deskundige. Eenieder die dit dacht, moet worden teleurgesteld.
Tegelijkertijd is de zoektocht naar nieuwe vormen van creatief samenwerken volop in gang. In onze praktijk onderscheiden we twee vormen. De karakterworkshop met een ontwikkelregisseur en de co-engineering met een ontwerpregisseur (2). In het eerste geval gaat het erom de opgave scherp te krijgen en te vertalen naar een concept. In de tweede situatie betreft het de technische vertaling vanuit verschillende disciplines.

Verder lezen

Van maatregelen naar prestatie-eisen

Door: Yuri van Bergen en Martin Liebregts

Serie over de praktijk van innovatief aanbesteden – deel 3 –

Noodzaak van vraagspecificatie

Wanneer je naar de markt toe je vraag wilt formuleren, dan is het nodig hiervoor een passende studie uit te voeren. Een zogenaamde programmastudie is hiervoor het geëigende middel om de vraagspecificatie boven tafel te krijgen.
Een programmastudie richt zich op de samenhang tussen de huidige en toekomstige vraag en het aanbod. De integraliteit bestaat eruit dat alle aspecten (kwaliteit, kosten, sociaal) op alle schaalniveaus in hun context beschouwd en geïllustreerd worden via concepten ofwel varianten. Het is een mond vol om te zeggen dat het programma het resultaat is van een ontwerpproces, waarbij alle onderdelen met elkaar in verband worden gebracht om de gewenste kwaliteitsaanpassing te verbeelden. Een programma is geen optelsom van prestaties, maar is vooral een waardering en/of keuze die illustreert waarnaar gezocht wordt. Het is een combinatie van vastomlijnde prestaties en een verhaal over de toekomst. Bijgevoegde figuur laat de puzzelstukjes zien en geeft de stappen aan, die bij een programmastudie gezet worden. Een programmastudie is een zoektocht en een creatieve puzzel, waarbij gebruik gemaakt wordt van alle benodigde disciplines. In wezen is hier bij de kwaliteitsaanpassing van de bestaande (woning)bouw allereerst een conceptontwikkelaar aan het werk, die via inventarisatie en analyse poogt mogelijkheden te verbeelden met de bijbehorende consequenties. Tijdens zo’n creatief proces zoekt de conceptontwikkelaar draagvlak voor het toekomstbeeld bij de betrokken partijen. Voor zover er sprake is van een groepsproces, is dit toch vooral bedoeld om het speelveld in kaart te brengen en de vraagspecificatie vast te leggen en te houden.

Verder lezen

Vraagformulering of vraagspecificatie

Door: Yuri van Bergen en Martin Liebregts

Serie over de praktijk van innovatief aanbesteden – deel 2 –

De huidige aanpak van rijtjeswoningen

Bij de huidige kwaliteitsaanpassing van de rijtjeswoning uit de jaren zestig wordt traditioneel een bestek gemaakt per project, dat vervolgens meervoudig onderhands wordt aanbesteed. Hierbij wordt veelal gebruik gemaakt op onderdelen van standaardbestekonderdelen of oplossingen (bijvoorbeeld keuken, douche, toilet). Maar elke keer wordt het gehele planproces van initiatieffase tot bestek doorlopen. Bij de uit te voeren plannen is in de praktijk een grote overeenkomst te constateren (80%). Slechts een deel van het plan is bij wijze van spreken projectspecifiek.
In het kader van ‘Huidige aanpak jaren zestig rijtjeswoning in de praktijk’ is in drieëntwintig punten de renovatie van een doorzonwoning weergegeven. In het kort komt dit erop neer dat de schil weer voor vijfentwintig à dertig jaar wordt opgeknapt, en dat woning intern: keuken, douche en toilet een opknapbeurt krijgen voor een budget van circa € 40.000,- à € 50.000,- per woning.
De gewenste prestaties, die behoren bij het woningtype en de gewenste levensduur, zijn in hoge mate uniform. Alleen de te huistesten doelgroepen, nu en in de toekomst, geven hier – al of niet op woningniveau – aanvulling op. In het laatste geval gaat het vooral om ruimte (bijvoorbeeld de zolder als leefruimte, grootte badkamer) en comfort.
Op het moment dat de prestaties vertaald worden naar maatregelen, komen de variaties in bestaande technische eigenschappen om de hoek kijken: oorspronkelijk aanwezig of het resultaat van onderhoud in het verleden, zoals kozijnen al vervangen, specifieke dakplaten.klik voor een vergroting

Verder lezen

Op zoek naar plug en play-oplossingen uit de markt

Door: Yuri van Bergen en Martin Liebregts

Serie over de praktijk van innovatief aanbesteden  deel 1 – 

In principe wil je de marktpartijen die dingen laten doen, waarin ze aangetoond hebben dat ze er goed in zijn. Dat is niet aannemen, maar bouwen of verbouwen van woningen in dit geval. En omdat nooit iemand alleen (ver)bouwt en bij bestaande woningen bewoners een centrale plaats innemen, gaat het niet alleen om het product, maar om het proces en de samenwerking. Dus als het om plug en play uit de markt gaat, spelen al deze aspecten eventueel een rol.


Verder lezen

In people we trust…

Door: Raymond van Hattum

De laatste tijd is het consumentenvertrouwen tot een dieptepunt gedaald, mede door alle negatieve berichtgeving in de media. Want voor velen van ons zal de situatie niet veel anders zijn dan een jaar geleden. Vertrouwen ontbreekt niet alleen bij consumenten maar ook bij de verschillende bouwprofessionals. Dit geldt zowel voor het vertrouwen in de economie als in elkaar en op die manier komen we dus niet in beweging. Stilstand is achteruitgang, als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg et cetera.

Verder lezen

Samenwerken!

Vele bijeenkomsten, gespreksgroepen, onderzoeksprojecten en brainstormsessies passeerden de revue. Vaak allen met het zelfde vraagstuk; “Hoe creëren we meer duurzaamheid in de bouw?”.

Het antwoord op die vraag is eigenlijk heel eenvoudig; ‘samenwerken’! Hoogst waarschijnlijk zijn er binnen uw bedrijf de nodige ontwikkelingen uitgedacht, net zoals bij vele andere bedrijven. Waarom zouden we onze visie niet met elkaar delen om zodanig tot kennisgeïntegreerde innovatie te komen? Niet zozeer werkend richting een commercieel succes, maar vooral richting een maatschappelijk succes. Dat het maatschappelijke succes uiteindelijk zal resulteren in een financiële winst op de langere termijn mag zeker een doel zijn. We brengen uiteindelijk allemaal graag brood op de plank.

Verder lezen