Door Yuri van Bergen en Johan Lemmens
De gevelpan is de bekendste afwerking voor de topgevel bij hellende daken sinds de jaren 60. Door een toename van isolerende materialen op daken zijn de afgelopen jaren vele oplossingen bedacht voor het (her)aansluiten van de gevelpan op de gevel.
Deze invulling kreeg een sterk technisch en pragmatisch karakter door het gebruik van werkbare materialen als hout of cement. Later zijn materialen als kunststof en gecoat staal toegepast om het onderhoud te verminderen. Beide oplossingen hebben geen grote bijdrage kunnen leveren aan de eenheid en duurzaamheid(2) van dit detail.
In samenwerking met Weijers Eikhout (dienstverlener) en Koramic (producent) startte bhg architecten en adviseurs (vormgever) de ontwikkeling van een keramisch hulpstuk voor het afwerken van de topgevel bij het na-isoleren op bestaande daken. Met uitgangspunten als mooi, nuttig en degelijk is een pan ontwikkeld die aansluit bij het bestaande en ruimte biedt voor flexibiliteit. Het delen van kennis en expertise leidde tot het in productie nemen van de sluitpan ‘type JL’, genoemd naar zijn bedenker.
Twee labels vooruit met het dak
De maatschappelijke vraag en overvloed aan producten hebben het isoleren van daken verheven tot een dagelijkse standaard. Wie vandaag een wasmachine of nieuwe woning koopt, verwacht minimaal energielabel A. Ook in de sociale woningbouw heeft het energielabel zijn positie ingenomen. Daar is de hoogte van het label zelfs gekoppeld aan de hoogte van de huur. Voor de eigenaar/bewoners is verlaging van de woonlasten vaak de reden voor het extra isoleren, terwijl beheerders (woningcorporaties) bezig zijn met maatschappelijke doelstelling en huurbeleid. Hoewel de maatregel voor beide partijen gelijk is, het isoleren van een dak, ligt dit in de praktijk iets gecompliceerder. Het beste zie je dat in de particuliere sector, waar eigenaar/bewoners de doe-het-zelf markt gebruiken om de binnenzijde van het dak te isoleren. Tegen een gunstige prijs-kwaliteit verhouding is het voor de eigenaar/bewoners mogelijk geworden hun woning aan te passen aan het gewenste comfort op zolder. Beheerders gebruiken hiervoor veelal duurdere oplossingen om (naast het verbeteren van comfort) te voldoen aan waarden als toegevoegde kwaliteit, duurzaamheid en beperking van overlast.