Op deze blog wordt veel gezegd door vak professionals. Nu is het ook eens leuk om de kant van de bewoner te belichten. De kant waarin de woondeskundige het woord krijgen. Afgelopen vrijdag stond er een stuk in het Algemeen Dagblad (editie Groene Hart) met als onderwerp Active House. Hoe zij de renovatie aan de Poorterstraat in Montfoort hebben ervaren lees je hier:
Auteurs: Martin Liebregts en Yuri van Bergen
De INSTAP verwijst naar in de markt stappen, gaan handelen, geloof hechten aan het verhaal. Dit woord is bewust gekozen na de bijeenkomst van de OPSTAP op 11 november 2013, waar alle betrokkenen bij de Allianties van componentontwikkeling aanwezig waren (1). Op allerlei fronten beweegt het in Nederland als het om de aanpak van de bestaande (woning-)voorraad gaat. We opereren als het ware met z’n allen in hetzelfde tijdsgewricht van toenemende behoefte aan keuzemogelijkheden, noodzaak van aandacht voor milieu en betaalbaarheid en een toenemend belang van het onderhoud (vervangbaarheid). De huidige crisis biedt ruimte om deze vragen eindelijk boven aan de agenda te zetten. De instap heeft tot doel de verschillende oplossingen voor de componenten, met de erbij behorende Allianties, te integreren met elkaar en te koppelen aan de bestaande woningtypen. Uiteindelijk met het doel voor de gebruiker aanbod te leveren, die hij/zij kan kiezen en zo binnen handbereik komt.
Geplaatst in ComponentRenovatie, Conceptueel bouwen, SMARTrenovatie
Tags: Alliantie Conserveren+, Alliantie Dak+, Alliantie Engine+, Alliantie Gevel+, Alliantie Ruimte+, Alliantie Vloer+, Allianties, Beam, Bestaande Woningbouw, BouwhulpGroep, Conceptueel, De instap, De opstap, Innovatie, Panzer, Processen, Renovatie, SMILE, Woningbouw, woonconfigurator
Er moet een droom zijn om tot iets nieuws te komen. Een droom houdt in dat je inschatting maakt van het tijdsgewricht en daar een nieuwe invulling aangeeft. Je had alle bewoners van Nederland kunnen enquêteren, maar dat had geen programma voor de GSM, de touchscreen of iets anders opgeleverd. Het gaat niet om koplopers of mensen die een voorsprong hebben, maar om mensen die ergens in geloven. Als maatschappij moet je daar zuinig op zijn, omdat ze in staat zijn de Olympische Limiet te doorbreken. Ja maar, bestaat hierbij niet. En natuurlijk kan iets mislukken, maar dat is een onderdeel van het spel.
Door: Johan Lemmens en Karleun Liu
serie over kwaliteitssturing deel – 5 –
In een eerder artikel (1) zijn we ingegaan op de veranderende rol van ontwerper en tekenaar. We hebben daar het belang van tekenen aangegeven binnen de veranderingen in samenwerking binnen de bouw. Tekenen staat en stond onder druk. Het gemopper op tekeningen dreunt nog in ieders oren na en is niet helemaal onterecht. De maakbaarheid van met name het detail liet en laat nog wel eens te wensen over. Naast een gebrek aan kennis heeft dit veelal ook te maken met te weinig begrip van de verschillende functies die tekeningen kunnen en moeten hebben. Nu, met het opkomen van het nieuwe samenwerken en het daarmee verschuiven van taken en verantwoordelijkheden, dreigt het tekenen tussen wal en schip te raken.
Decennia lang waren we als maatschappij gewend via een duidelijke ‘commandostructuur’, waarbij het moeten voorop stond, het werk in de (ver)bouw te organiseren. De opdrachtgever liet een bestek maken waarin vastomlijnd de mogelijkheden beschreven stonden wat de uitvoerende partij moest doen. De kennis en kunde van de uitvoerende partij werden niet (optimaal) benut. Deze structuur gold en geldt voor de hele bouwkolom. Om dergelijke processen te sturen, was en is veel overhead nodig om voor te bereiden en vervolgens te sturen en te bewaken. Het gevolg is dat voor elke euro die op de bouwplaats wordt uitgegeven aan arbeid en materiaal er een halve euro nodig is om dit te organiseren (proceskosten). Het resultaat is dat het sturen via ‘moeten’ duur en inefficiënt is en door de voortdurende estafette veel kans op fouten in zich draagt.
Maar voor de afzonderlijke speler in deze ‘keten van moeten’ lijkt er niets aan de hand, want hij heeft toch overzicht over zijn deeltaak. De wens om te veranderen komt dan ook niet van de afzonderlijke schakels, maar vanuit de maatschappelijke behoefte aan een betere kosten-kwaliteitsverhouding.
bron: Renda.nl
Gebrek aan continuïteit, gevolg kenniskrimp
In de afgelopen veertig jaar is er een voortdurende wisseling geweest in belangstelling voor kwaliteitsaanpassing van de bestaande woningvoorraad. Vooral de grote bouwbedrijven zijn afwezig geweest op dit toneel. In alle eerdere perioden is er sprake geweest van middelgrote/kleine bouwbedrijven, die hun sporen verdiend hebben in deze praktijk. Door de huidige crisis in de bouw wordt dit eindelijk ook door de andere bedrijven gezien als potentiële omzet. Maar dat wil niet zeggen dat dit specialisme zomaar eigen gemaakt kan worden. Kennis over de bestaande bouw geldt voor alle betrokkenen als de basis. Alleen veel onderzoek en ontwikkeling in de loop van vele jaren kunnen een bijdrage leveren aan de innovatie van deze praktijk.
De huidige situatie leidt er nog steeds onder dat er de afgelopen decennia eerder van kenniskrimp dan van kennisontwikkeling sprake is geweest. Alleen de logistiek van de uitvoering is mede door de crisis geoptimaliseerd (LEAN gemaakt).
De kwaliteitsaanpassing van de woningen uit de periode 1945-1975
De woningbouw van 1945-1975
De aanpak van de woningen uit de periode 1945-1975 staat hoog op de agenda. Er zijn allerlei argumenten te noemen, om de woningen onder handen te nemen. Het comfort is gebrekkig, onderhoudstechnisch schort er wat aan, de uitrusting is vaak gedateerd, het binnenmilieu voldoet niet aan de huidige eisen, ze ogen vaak sober, vooral door de wijze van onderhoud van de afgelopen decennia, en energetisch verdienen ze een opwaardering. Het resultaat is nu dat er aandachtig gezocht wordt om de schil van de woning op grote schaal aan te pakken (gevel, dak, eventueel begane grondvloer) in combinatie met de woninginstallatie. De aanpassing van de keuken, douche, toilet heeft vaak zijn eigen cyclus van aanpassing in de tijd (al of niet vraaggestuurd).
Door de focus op een beperkt deel van de woning te leggen, bestaat het risico dat de samenhang verstoort wordt, of dat elementaire kwaliteitsverbeteringen voor decennia geblokkeerd worden.
Geplaatst in Levensduurdenken, Serie van één, Speuren en Ontwikkelen
Tags: Bestaande Woningbouw, BouwhulpGroep, kwaliteit, Renovatie, Woningbouw
Gisteravond op de elfde van de elfde was het feest in Eindhoven. Op een voormalig industrieterrein van Philips kwamen enkele beslissers uit de markt samen voor een bijeenkomst ‘DE OPSTAP’. De opstap beoogt de initiatieven van de afgelopen jaren ten aanzien van de vernieuwende ideeën bij kwaliteitsaanpassing te bundelen en het op een hoger niveau te brengen. De centrale gedachte achter de ontwikkeling is dat bewoners keuze moeten hebben en in principe aan de knoppen moeten zitten. Het moet een feest zijn om je woning te laten aanpassen aan je eigen wensen en op je eigen moment. De techniek is hierbij een hulpmiddel. De communicatie en de netwerken moeten ervoor zorgen dat de processen en vernieuwingen geprefabriceerd worden maar wel met keuze. DE OPSTAP is dan ook de eerste trede tot het realiseren van die droom.
In de afgelopen eeuw is de industrialisatie van de bouw een steeds terugkerend onderwerp geweest. In de periode na de Eerste Wereldoorlog, met de opkomst van de sociale woningbouw en de sterke uitbreiding van de steden, zijn de eerste grote bewegingen waar te nemen. Het Bauhaus met Hannes Meyer en Walter Gropius zijn hier de exponenten (1). Maar ook in Nederland bemoeiden architecten en bouwers zich met de vernieuwing van het bouwen, met oog voor de prefabricage. In de naoorlogse periode nam de industrialisatie van de woningbouw, met de komst van systeemwoningen, een grote vlucht. Er is eigenlijk voortdurend een zoektocht naar industriële fabrikanten (van onderdelen), waarbij de productie zich richt op een markt en niet op een opdracht. En nu, in de eenentwintigste eeuw, staat het opnieuw op de agenda. Maar het onderwerp verschuift in de loop der tijd van goedkoop naar meer individualiteit en aanpasbaarheid.
denken in componenten en aanpassingsstrategieën
De woningvoorraad is meer dan een getal
Het wordt tijd dat opnieuw de eenvoud van de kwaliteitsaanpassing van woningen en gebouwen wordt vastgesteld. Door de introductie van allerlei nieuwe begrippen en ambities, wordt vergeten waar het in de praktijk in essentie om gaat: het verbeteren van de bestaande kwaliteit voor een bewoner. Er wordt vergeten dat een groot deel van het aanbod al bestaat, maar nog onvoldoende is aangepast aan de veranderende eisen in de tijd. En wie denkt dat ‘het aanbod’ nog ontwikkeld moet worden, begrijpt de opbouw en de eigenheid van de bestaande woningvoorraad niet. Er bestaat niet één woningtype, één bouwer, één vorm van onderhoud in de tijd en zeker niet één bewoner. Toch is het goed op zoek te gaan naar de eenvoud van de woningaanpassing door de opgave meer begripsmatig te duiden (1).
De woningvoorraad, en de behoefte aan aanpassing, is meer dan een getal. Als je alleen al stilstaat bij de verschillende eigendomsvormen en de spreiding in bouwjaar, is het duidelijk dat de geschiedenis van een woning hierdoor een flinke stempel drukt op de kwaliteit en op de behoefte aan onderhoud en aanpassing. En eigendom is geen starre, voor altijd gegeven grootheid (2).
